Święta Wiktoria zginęła w Rzymie za panowania cesarza Decjusza około 250 roku, mając 19 lat. Była przepełniona nadzieją na doskonalsze życie i wiarą w zwycięstwo Chrystusa nad złem i śmiercią. Z heroicznej wiary czerpała siłę oporu, gdy ją zmuszano do złożenia boskiego hołdu cesarzowi.
Papież Urban VIII przekazał relikwie Św. Wiktorii prymasowi Polski, Arcybiskupowi Henrykowi Firlejowi. Ten w roku 1625 złożył je uroczyście w Łowiczu, będącym wtedy prymasowskim grodem. Relikwie umieszczono w kunsztownie kutej srebrnej trumience, czaszkę złożono oddzielnie w złotym relikwiarzu. Od tego czasu kolegiata łowicka stała się miejscem pielgrzymek okolicznej ludności. W krytycznych dla Rzeczypospolitej chwilach pielgrzymowali do Łowicza też polscy królowie, by prosić Świętą Wiktorię o wstawiennictwo.
Najtrwalej jako pątnik do Świętej Wiktorii zapisał się król Jan Kazimierz. Gdy na początku swego panowania zawarł pokój z Kozakami pod Zborowem w 1649 r., przybył do Łowicza prosić Świętą o spełnienie jego zamiarów i odniesienie zwycięstw w tych trudnych dla Królestwa czasach. W łowickiej kolegiacie do dziś jest przechowywany obraz namalowany przez Jana Trepkowskiego z Krakowa, przedstawiający scenę składania hołdu przez króla, królową i ich dwór. W 1658 r. cały dwór królewski uczestniczył w uroczystościach ponownego złożenia odzyskanych relikwii Św. Wiktorii w kolegiacie, zrabowanych uprzednio i sprofanowanych przez Szwedów.
Do Sanktuarium Świętej Wiktorii pielgrzymowało później jeszcze wielu dostojników państwowych i kościelnych, wśród nich między innymi hetman, późniejszy król Jan III Sobieski.
W czasie zaborów, choć Rzeczypospolita upadła, miasto podtrzymywało kult Świętej Wiktorii. Radcy miejscy, przedstawiciele magistratu i członkowie cechów zbierali się w jej kaplicy co trzy niedziele by wspólnie prosić ją w modlitwie o wstawiennictwo.
W 1925 roku, przed zbliżającą się trzechsetną rocznicą złożenia w kolegiacie relikwii, władze miasta uchwaliły, że dzień Świętej Wiktorii – patronalne święto miasta – będzie się odtąd uważać za dzień święta gminy miasta Łowicza. W Polsce niepodległej obchodzono to święto niezwykle uroczyście. Organizowano procesje, pielgrzymki, różne atrakcje regionalne. Zwyczaj ten przetrwał i był kontynuowany przez cztery kolejne lata powojenne. Później te obchody przybrały charakter wyłącznie kościelny.
Święta Wiktoria, rzymska męczennica, jest czczona w Kościele Powszechnym dnia 23. grudnia.
Cząstka relikwii Św. Wiktorii znajduje się w głównym ołtarzu Kościoła Parafialnego pw. Św. Floriana w Jedlcu (Diecezja Kaliska).
***
Powyższa notatka biograficzna pochodzi z autorskiego cyklu artykulików
”Młodzi świadkowie wiary” pisanych przez Marka Pawła Tomaszewskiego w latach 2006-2007.
All rights reserved © 2006-2024 Marek Paweł Tomaszewski.
